آرش ايرانی
شمار ماهيهای خاويار در دريای خزر در طول 30 سال گذشته، 90 درصد كاهش يافته و به نظر ميرسد كشورهای حوزه دريای خزر به جز ايران، نسبت به نابودی كامل اين ماهي، بيتفاوتند.
به گزارش كريستين اوليور ، خبرنگاراعزامی رويترز به بندر انزلی ايران ، صيادان ماهی خاويار به خوبی ميدانند كه صيد اين ماهی در آبهای عميق دريای خزر ميتواند به قميت جان و غرق شدن قايقشان تمام شود. بسياری دوستان خود را در اين راه از دست داده اند، اما نسل بعد از نسل ماهی گيران برای صيد اين ماهی عظيمالجثه كه ثروتمندان جهان برای خاويار آن كيلويی دو هزار دلار ميپردازند، جان بر كف به مبارزه امواج ميروند.
اين گزارش می افزايد اما ماهيگيران بندر انزلی نه از امواج سهمگين، بلكه از آن بيم دارند كه صيد غير قانونی و بيرويه و آلودگيهای نفتی در دريای خزر، نسل رو به انقراض ماهی خاويار را به كلی از ميان ببرد. كارشناسان برآورد كرده اند كه از اواخر دهه 70، تعداد ماهيهای خاويار در دريای خزر، 90 درصد افت كرده است و به نظر ميرسد ايران تنها كشوری است كه در اين مورد اقدام كرده است.
فريدون آذری ، رييس اداره كنترل كيفيت خاويار بندر انزلی ميگويد: (( جمهوری اسلامی با صيد غير قانونی ماهی خاويار با سختگيری بيشتری برخورد ميكند و متخلفين نه تنها سه برابر بهای صيدشان جريمه ميشوند، بلكه قايقشان ضبط و خودشان محكوم به حبس ميشوند.))
كريستين اوليور در ادامه خاطر نشان می كند ، اما صيد غير قانونی كه به گفته سازمانهای حفاظت از محيط زيست با بی اعتنايی مقامات امنيتی جمهوريهای تركمنستان، قزاقستان و آذربايجان افزايش چشمگيری داشته، تنها يك جنبه انقراض ماهيهای خاويار است.
فريدون آذری به اين خبرنگار ميگويد: (( آلودگی ناشی از عمليات استخراج نفت، بويژه در آذربايجان، نه تنها آبزيان دريای خزر را هزار هزار به كشتار ميدهد، بلكه به زودی حتی شنا در آبهای خزر را برای بشر غير ممكن ميكند. اما به نظر ميرسد در اين ميان تنها ايران است كه به فكر حل مسأله افتاده و با اقداماتی از جمله ايجاد شبكههای عظيم توليد بچه ماهی خاويار و رها كردنشان در دريا، با انقراضشان مبارزه ميكند. ))
محمد پوركاظمي، رييس انستيتوی بين المللی تحقيقات ماهی خاويار نيز خاطر نشان می كند: (( ساليانه بيش از 20 ميليون بچه ماهی از طريق زنجيره حوضچههای مراكز تحقيقاتيش وارد آبهای دريای خزر ميشوند و اينكه كنوانسيون سازمان ملل در امور تجارت جانوران در حال انقراض، سهميه صيد ايران را در آبهای ساحلی اين كشور افزايش داده، نمايانگر موفقيت اقدامات ايران در اين زمينه است. اما اين نهاد در عين حال ايران را برای صيد ماهی بلوگا كه از انواع مهاجر ماهی خاويار است، مذمت و ماهيگيری ايران در آبهای آزاد را تقبيح كرده است. ))
به گزارش رويترز ، با وجود اين آينده ماهی خاويار تا حد بسياری منوط است به عمليات آتی كشورهای حوزه خزر در استخراج منابع نفتی بستر اين دريا. اگر دولتهای ساحلی دريای خزر به اين نتيجه برسند كه عايدات ناشی از استخراج نفت اين حوزه به حفظ محيط زيست و درآمد حاصل از فروش خاويار برتر است، بايد از هم اكنون در سوگ اين ماهی كه 250 ميليون سال از عمر آن ميگذرد، نشست.