دوریان جونز، خبرنگار صدای آمریکا، استانبول
ماه گذشته، باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده در سفرخود به ترکیه، موضوع بغرنج مدرسه مذهبی کوچک کلیسای ارتدکس یونان را مطرح کرد.
مدرسه مذهبی «هالکی» در سال ۱۹۷۱ توسط دولت ترکیه تعطیل شد و با وجود اعمال فشار بسیار از سوی کلیسا و دیپلمات ها، این مدرسه کماکان تعطیل مانده است.
دیکن دوراتئوس، در حالی که چندین دهه چشم انتظار بازگشایی این مدرسه مذهبی ۱۶۵ ساله بوده و از آن مراقبت کرده است می گوید :« این مدرسه در اوج فعالیتش فقط ۱۲۰ دانشجو و چند استاد خبره داشته است. ما سعی می کنیم آن را برای بازگشایی پاکیزه و مرتب نگاه داریم. »
این مدرسه در سال ۱۹۷۱، در پی تصویب قانون تعطیلی موسسات آموزشی مستقل بسته شد.
اما ناظران معتقدند تنش های شدید بین ترکیه و یونان پیرامون جزیره قبرس عامل اصلی تعطیلی این مدرسه بوده است.
دوراتئوس می گوید :« وجود این مدرسه برای جامعه ۶۰ هزار نفری ارتدکس های یونانی حیاتی است. این مدرسه تنها موسسه در ترکیه است که می تواند کشیش ها را تعلیم دهد و بدون وجود آن جایگزین کردن کشیش های سالخورده به طور فزاینده ای دشوار شده است. هر کلیسای کوچک و بزرگ باید کشیش مخصوص خود را داشته باشد. تصور غسل تعمید و یا خاکسپاری بدون حضور یک کشیش و اجرای مراسم عبادی بسیار دشوار است.»
سخنرانی اخیر باراک اوباما در پارلمان ترکیه، طرفداران بازگشایی مدرسه را امیدوار کرده است.
آقای اوباما در پارلمان ترکیه گفت :« دموکراسی ها نمی توانند راکد بمانند و باید پیشرفت کنند. آزادی مذهب و بیان به تثبیت یک جامعه مدنی قدرتمند و شاداب منتهی می شود، جامعه ای که حاکمیت را نیز تقویت می کند. به همین دلیل قدم هایی همچون بازگشایی مدرسه هالکی این پیام مهم را به مردم ترکیه و جامعه بین الملل ارسال خواهد کرد.»
اتحادیه اروپا، که ترکیه خواستارپیوستن به آن شده است نیز این درخواست پرزیدنت اوباما را منعکس کرده است.
سوات کینیکلیگوس، سخنگوی کمیته امور خارجه پارلمان ترکیه می گوید:« دولت ترکیه با بازگشایی این مدرسه مخالف نیست اما شروطی را نیز مطرح خواهد کرد. من فکر نمی کنم این امر راهکار کوتاه مدت داشته باشد. دولت ما در اصل با بازگشایی و از سرگیری آموزش های مذهبی کشیش های ارتدکس یونانی مخالفتی ندارد. اما اگراین مدرسه در ورای چتر آموزشی ملی عمل کند، چندین مدرسه دیگر نیز خواستار اعمال چنین استثنایی خواهند بود. این امری ست که ما آمادگی انجام آن را نداریم. اما اگر کلیسای ارتدکس یونانی موافقت کند که بخشی از سیستم آموزشی ترکیه باشد، مشکل حل خواهد شد.»
اما گنادیوس اسقف کلیسای ارتدکس یونانی این پیشنهاد را رد کرده است.
گنادیوس می گوید نقش ویژه این مدرسه آموزش کشیش هاست و این آموزش در ساختار آموزشی ترکیه نمی گنجد. اولویت ما این است که فعالیت های مدرسه همچون گذشته از سر گرفته شود. این مدرسه دانشگاه پزشکی و یا مهندسی نیست. بلکه مدرسه ای ست که نه تنها کشیش های جامعه ما در استانبول، بلکه کشیش های کلیساهای ارتدکس سراسر جهان را آموزش میدهد. من فکر می کنم این حق ماست که همچون کلیسا، مدارس خود را نیز داشته باشیم. ما در ترکیه متولد شده ایم و شهروندان ترکیه محسوب می شویم. خدمت سربازی رفته ایم و به جامعه و شهروندان ترکیه وفاداریم.»
فقدان کشیشان جوان برای آینده کلیسای ارتدکس یونانی در استانبول نگران کننده است.
آنکارا برای بازگشایی این مدرسه از سوی ایالات متحده و اتحادیه اروپا تحت فشار قرار گرفته است و همزمان با تصمیم این کلیسا به شکایت به دادگاه حقوق بشر اروپا، این فشارها افزایش خواهد یافت.
سه شنبه ۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۲۲:۴۶