گزارش سیاسی: عملکرد دولت اوباما در ۱۰۰ روز نخست

دیوید گولاست، خبرنگار صدای آمریکا از وزارت امور خارجه

کارشناسان معتقدند باراک اوباما، رییس جمهوری ایالات متحده آمریکا، در بهبود لحن سیاست خارجی این کشور موفق عمل کرده هرچند تا رسیدن به دستاوردهای محسوس راه طولانی باقی است.

می توان گفت شاخص ترین اقدام باراک اوباما در ۱۰۰ روز نخست کاری اش در عرصه سیاست خارجی، شش هفته پیش از سوگند ریاست جمهوری او، رخ داد؛ هنگامی که هیلاری کلینتون رقیب سابق انتخاباتی اش را – به رغم سخنانش در کمپین انتخابات - به عنوان نامزد وزارت امور خارجه دولت خود معرفی کرد.

خانم کلینتون بیش از یک سال پیش در دی ماه ۱۳۸۷ گفت :«شاید مردم آمریکا بگویند که من مسائل را درک نمی کنم یا این که من به یک کتابچه دستورالعمل نیاز خواهم داشت تا هنگام بروز بحران راه را به من نشان دهد.»
اما هنگامی که نامزدی آقای اوباما محرز شد نامزدهای ریاست جمهوری اختلافاتشان را کنار گذاشتند و اولین کمپین مشترک خود را در نیوهمپشایر شهر اتحاد برگزار کردند.

باراک اوباما در اواخر بهار سال گذشته در جریان سخنرانی های انتخاباتی اش با لحنی مثبت خانم کلینتون را تایید کرد.
هیلاری کلینتون نیز به سهم خود آقای اوباما را تایید کرد و گفت درباره توانایی مدیریت باراک اوباما شک ندارد چرا که می داند آقای اوباما فرمانده کل قوایی خواهد بود که در موقع لزوم از زور بهره می گیرد و تا جای ممکن نسبت به بکارگیری دیپلماسی کوتاهی نمی کند.
خانم کلینتون به همکاران سناتور خود در مجلس سنا گفت سیاست دولت اوباما در عرصه خارجی کمتر تهاجمی خواهد بود، او به این ترتیب توانست به سرعت تایید سنا را نیز به نفع خود جلب کند.

خانم کلینتون در سخنانی که حدود سه ماه پیش در نیمه ژانویه ۲۰۰۹ ایراد کرد گفت ما باید با به کارگیری آنچه که قدرت هوشمند خوانده می شود از تمامی ابزارسیاسی، اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی، حقوقی و فرهنگی استفاده کنیم.
آقای اوباما در راستای فاصله گیری از دولت جرج بوش فرستادگان ویژه ای را برای نقاط کلیدی جهانی انتخاب کرد؛ از جمله ریچارد هولبروک، مذاکره کننده سابق منطقه بالکان برای حوزه افغانستان و پاکستان و جرج میشل، سناتور سابق برای خاورمیانه.
جرج میشل فرستاده ویژه آمریکا به منطقه خاورمیانه در این باره گفت :«مشکلات این کار را دست کم نمی گیرم. وضعیت خاورمیانه متزلزل، پیچیده و خطرناک است.»

باراک اوباما، استفن بازورت، دیپلمات سابق را نیز به عنوان فرستاده ویژه آمریکا در مذاکرات هسته ای کره شمالی منصوب کرد. آقای بازورت برعکس سئول از سوی مسئولان پیونگ یانگ مورد استقبال قرار نگرفت و تنها چند هفته بعد کره شمالی با آزمایش موشک دوربرد و خروج از مذاکرات بین المللی درباره برنامه هسته ای خود، جامعه بین الملل را تحریک کرد.

آقای اوباما با پیشنهاد گفت وگو به ایران و کوبا و دست دادن گرم با برخی رهبران چپ گرا از جمله هوگو چاوز، رییس جمهوری ونزوئلا، در اجلاس کشورهای قاره آمریکا انتقاد جناح جمهوری خواه را بر انگیخت.
کانی مک، نماینده جمهوری خواه کنگره آمریکا، گفت دست دادن، کوبا یا آقای چاوز را تغییر نمی دهد. آقای مک پیش بینی کرد با وجود ایران که از ونزوئلا به عنوان مسیر دسترسی به قاره آمریکا استفاده می کند، آمریکا با سناریویی تکراری مشابه آنچه که پس از بحران موشکی کوبا رخ داد مواجه شود.
اما دنیل همیلتون، از دانشگاه جانز هاپکینز، اقدامات آقای اوباما را تلاشی برای تغییر وجهه آمریکا به عنوان یک شریک قابل اتکای جهانی خواند. آقای همیلتون می گوید دراز کردن دست به سوی دشمنان و آزادی ابراز مخالفت با چنین کاری، نوعی پیام درباره صد روز نخست رییس جمهور و دولت جدید است.

تلاش های آقای اوباما برای بهبود روابط با روسیه و چین نیز مورد استقبال تحلیلگران قرار گرفت اما آنچنان که مایکل او-هنلون از موسسه مطالعاتی بروکلین در واشنگتن می گوید برای این که بگوییم آیا تغییر لحن به دستاوردهای دیپلماتیک منجر می شود یا نه خیلی زود است.
دنیل همیلتون می گوید او نیز مایل نیست درباره عملکرد باراک اوباما به سرعت نتیجه گیری کند. این چهره علمی از دانشگاه جانز هاپکینز می گوید برای این که بتوان درباره عملکرد باراک اوباما در مقام ریاست جمهوری قضاوت کرد دست کم باید یک سال و نیم صبر کرد.